Erzurumbulten-Erzurum Atatürk Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Süleyman Toy ile Peyzaj Mimarlığı Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Aslıhan Esringü, hazırladıkları proje ile hasat ettikleri yağmur suyunu depolayarak çeşitli bitki türlerinden oluşan bahçenin sulamasında kullandı. Hasat edilen suyla suladıkları bahçeyi Erzurum'daki belediyelerin park ve bahçe sorumlularına tanıtan akademisyenler, aynı şekilde kar suyunun da hasat edilmesi için çalışma yapacaklarını söyledi.
Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aslıhan Esringü´nün yürütücüsü olduğu 'Yağmur Suyu Hasadı ve Farklı Yetiştirme Ortamları Kullanılarak Kendi Kendine Yetebilen Peyzaj Alanlarının Oluşturulması´ projesi TÜBİTAK 1002 Programı kapsamında desteklendi. Atatürk Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi´ne ait Ata Botanik Bahçesi´nde uygulanan proje kapsamında 10 tonluk bir depo yapıldı. Botanik Bahçesi içinde bulunan hizmet binasının çatısı yağmur suyu hasadına uygun hale getirildi ve binanın yanına monte edilen depoda ilkbahar aylarında yağan yağmur suyu depolandı.
Bir yandan yağmur suyunu depolayan akademisyenler bir taraftan da Botanik Bahçesi'nin uygun bir alanında farklı toprak karışımlarından oluşan parsellere Erzurum'da peyzaj uygulamalarında en çok tercih edilen bitki türlerini dikti. Yaklaşık 300 metrekare alanda oluşturulan peyzaj uygulama alanı, depolanan yağmur suyuyla damlama şeklinde sulandı. Yaz ayları boyunca yağmur suyuyla sulanan bahçe, başta Erzurum Büyükşehir Belediyesi olmak üzere ilçe belediyelerinin park ve bahçe birimi sorumlularına demonstrasyon faaliyeti kapsamında gösterildi. Atatürk Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ayşe Bayrakçeken Yurtcan ve davetliler, yağmur suyu depolama yöntemini ve toprak karışımlarına dikilen bitki türlerinin gelişimlerini inceledi.
TÜBİTAK DESTEKLEDİ
Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Süleyman Toy, Peyzaj Mimarlığı Bölümü Öğretim Üyesi Mehmet Prof. Dr. Akif Irmak ve Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar Ve Sulama Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Üstün Şahin ile birlikte hazırladıkları projenin 2021 yılında TÜBİTAK tarafından desteklendiğini belirten Prof. Dr. Aslıhan Esringü, şunları söyledi:
"Proje kapsamında yağmur suyu hasadı ile kendi kendine yetebilen peyzaj alanları oluşturmak istedik. Bilindiği üzere artık iklim değişikliği küresel bir problem. Bu problemin en önemli sonuçlarından birisi kuraklık. Kuraklıkta çözüm olarak geçmişten gönümüze gelen sarnıçlarla başlayan yağmur suyu depolaması önemli. Biz de bu konuyu gündeme getirerek yerelde belediyeler tarafından kullanımını yaygınlaştırmak istedik. Bizim yapmış olduğumuz proje kapsamında bugün demonstrasyon gösterimiyle büyükşehir belediyesi ve alt belediyelerden davet etmiş olduğumuz temsilcilere yağmur suyu hasadı ile mevcut peyzaj alanlarının sulanabileceğini göstermek istedik."
TATLI SU KAYNAKLARININ YÜZDE 72'Sİ TARIMSAL SULAMADA KULLANILIYOR
Tatlı su kaynaklarının büyük bir çoğunluğunun tarımsal sulama ile park ve bahçelerin sulanmasında kullanıldığına dikkat çeken Prof. Dr. Esringü, şunları söyledi:
"Bu da çok ciddi bir oran ve bu oranı azaltabilmemiz için de tabii ki alternatiflere ihtiyacımız var. Bu alternatiflerden biri de yağmur suyu hasadı ile bu alanların sulanması. Biz yapmış olduğumuz proje ile yağmur suyunun mevcut peyzaj alanlarının sulanmasında nasıl kullanılacağını göstermek istedik. Projenin ikinci ayağında farklı toprak alanları oluşturduk. Bu alanlarda sadece bir kontrol grubumuz vardı. Bunun yanısıra sadece ağaç kabuğu ve pomza kullandık ve son parselimizde de ağaç kabuğu ve pomzayı birlikte toprak alanı olarak kullandık. Toprak alanı olarak kullanmış olduğumuz ağaç kabuğu ve pomzanın sadece ağaç kabuğu ve pomzaya göre daha fazla su tutma kapasitesinin olduğunu, parsellerde yetiştirdiğimiz bitkilerin canlılık oranlarının ve gelişim seviyelerinin yüksek olduğunu gözlemledik."
SIRADA KAR HASADI VAR
Projeyi hazırlarken iklim değişikliğinden yola çıktıklarını söyleyen Prof. DR. Esringü, "Kuraklıkla mücadelede mevcut yeşil alanların sürdürülebilirliğinin sağlanması için suya ihtiyaç var. Bu suyu nereden sağlayabiliriz, derken biz yağmur suyu hasadıyla başladık. Erzurum gibi yoğun kar yağışı alan kış kentlerinde kar suyuyla da bunu devam ettirmeyi düşünüyoruz. Kar suyunun aslında kırsalda özellikle tarımsal alanların sulanmasında da depolanıp kullanılabileceğini düşünmekteyiz. Yapacağımız yeni projelerle de bunlara önayak olmayı planlamaktayız" dedi.
'AMACIMIZ KENDİ KENDİNE YETEN BAHÇELER OLUŞTURMAK'
İklim değişikliğiyle beraber gelen yağış rejimlerinin değişmesinden kaynaklanan kuraklık tehlikesine karşı projeyi geliştirdiklerini belirten Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Süleyman Toy da "Bizim amacımız yağmur suyu hasadı ile beraber Erzurum şartlarında peyzaj uygulamalarında kendi kendine yeten bahçeler oluşturmak ve gerçekleştirdiğimiz projenin sonuçlarını özellikle büyükşehir belediyesi ve alt belediyelerimizin park ve bahçelerinden sorumlu uzman arkadaşlarımıza aktarmak. Bundan sonraki süreçte beklentimiz bu tür uygulamaların yaygınlaşması ve bizim de iklim değişikliğinin etkilerinden en az etkilenerek adaptasyon sürecini hızlı bir şekilde gerçekleştirmektir" diye konuştu.
'DÜNYAYA OLAN BORCUMUZU ÖEMEYE ÇALIŞIYORUZ'
Akademisyenlerin çalışmalarının çok önemli olduğunu belirten Atatürk Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ayşe Bayrakçeken Yurtcan da, "İklim değişikliğinden dolayı su kaynakları tükeniyor. Suyu daha düzenli şekilde kullanmamız gerekiyor. Yapılan çalışmalar kıymetli. Bildiğiniz gibi Avrupa Birliği de kaynaklarının yüzde 35'ini iklim değişikliği konusuna ayırdı. Çünkü dünya artık alarm veriyor. Bizim gerçekten kaynaklarımızı etkin ve verimli kullanmamız gerekiyor. Atatürk Üniversitesi olarak kaynakların etkin ve verimli kullanılması için hocalarımızın kıymetli çalışmalarıyla bilim dünyasına ve dünyamıza olan borcumuzu ödemeye çalışıyoruz."
