Erzurumbulten-IğdırÜniversitesi Ziraat Fakültesi'ndeki koyunculuk işletmesinde çoğul gebeliğin geliştirilmesi amacıyla yetiştirilen 45 morkaraman cinsi koyunlardan bir tanesi 6'dız doğurdu. Morkaramandan altız kuzu elde etmelerinin önemli bir gelişme olduğunu belirten Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Başkanı ve İşletme Sorumlusu Doç. Dr. Ali İhsan Atalay, "hayvan başına düşen yavru sayısını 1.91 oranına çıkardık. Şimdi çalışmalarımızı rutin hale getirerek kuzu verimini daha da artırmayı ve bölgedeki yetiştiricilerimize örnek olmayı hedefliyoruz" dedi.
Türkiye'de 1 milyon 224 bin 683 baş koyun varlığıyla 5'inci sırada olan, ancak yavru veriminde elde istenilen düzeyde olmayan Iğdır'da üniversite tarafından çalışma başlatıldı. Iğdır Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından hazırlanan ve Doğu Anadolu Projesi (DAP) Kalkınma İdaresi tarafından desteklenen 'Morkaraman Koyun Yetiştiriciliğinde Yavru Veriminin Artırılması Projesi' kapsamında 45 morkaraman koyun üzerinde çoğul gebelik konusunda çalışma başlatıldı. Kafkas Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Semra Kaya ve ile Iğdır Üniversitesi Hayvan Hastanesi Başhekimi Araştırma Görevlisi Gökhan Koçak'ın yürüttüğü çalışmada, koyunlardan 86 kuzu elde edildi. Koyunculuk işletmesinde süren çalışmalar kapsamında bir koyun, 6 yavru dünyaya getirdi. Sağlıklı olarak doğan kuzular, işletmede ilgi odağı oldu. Görevliler, yavru kuzularla yakından ilgileniyor. Annelerinin sütü yetmediği için kuzulara diğer koyunlar annelik yaparken bazen de biberonla laktozsuz süt takviyesi yapılıyor.
YAVRU SAYISI 1.91'E ÇIKTI
Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Başkanı ve İşletme Sorumlusu Doç. Dr. Ali İhsan Atalay, DAP Bölge Kalkınma İdaresi tarafından desteklenen proje kapsamında, yavru verimliliğinin artırılması yönünde elde edilen sonuçların bölge ekonomisine önemli katkılar sunacağını belirtti. Iğdır'ın 1 milyon 224 bin 683 baş koyun varlığıyla Türkiye'de 5'inci sırada olduğunu belirten Atalay, yavru veriminin istenilen düzeyde olmadığını bildirdi. Sürü ortalamasında yavru veriminin 0.98 ila 1.05 olduğunu ifade eden Atalay, şunları söyledi:
"Bu da hayvansal verimi ve hayvancılık faaliyetlerinin ekonomik getirisini maalesef kısıtlıyor. Biz, Kafkas Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalından Doç. Dr. Semra Kaya ve hayvan hastanemizin başhekimi araştırma görevlisi Gökhan Koçak ile birlikte üniversitemiz çatısı altındaki koyunculuk işletmemizde morkaraman ırkı koyunlarda çoğul gebeliğin elde edilmesi için 45 koyunumuz üzerinde çalışmalar yaptık. Bu koyunlardan toplam 86 sağlıklı kuzu elde etmeyi başardık. Böylece hayvan başına düşen yavru sayısını 1.91 oranına çıkardık. Şimdi çalışmalarımızı rutin hale getirerek kuzu verimini daha da artırmayı ve bölgedeki yetiştiricilerimize örnek olmayı hedefliyoruz."
Çoğul gebeliklerin yüzde 25'inin hayvanın genetik yapısıyla, yüzde 75'inin ise bakım ve beslenme ile alakalı olduğunu belirten Atalay, yavru veriminin artırılmasının başlıca yollarından bir tanesinin bölgeye yeni ırkların getirilmesi ve melezleme çalışmalarının yapılması olduğunu kaydetti.
Iğdır Üniversitesi Hayvan Hastanesi Başhekimi Gökhan Koçak, "Morkaraman koyununda ikiz doğum oranı yüzde 2-3 iken, biz buradaki işletmede ikiz, üçüz, dördüz, beşiz hatta altıza kadar kuzu verimi elde etmeyi başardık. Bu sonuçların bölgeye iyi bir katkı sunacağı kanaatindeyiz. Nitekim üreticilerimizin günden güne talepleri de artıyor. Biz Iğdır Üniversitesi olarak üreticilerimizin taleplerini karşılamaya, onlara hizmet etmeye hazırız" diye konuştu.
