Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ankara'da katıldığı Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK) 21. Olağan Genel Kurulu'nda konuştu. 81 ilden gelen esnaf ve sanatkar odalarının temsilcileri ile federasyon yöneticilerine çalışmalarında başarılar dileyen Erdoğan, "Ülkemiz genelindeki esnaf ve sanatkarlarımızın tamamına Türkiye'nin büyümesi için yaptıkları katkılar için şükranlarımı sunuyorum. Türkiye'de esnaf kesimi dünyada hiçbir ülkede örneği olmayan bir tarihe, birikime sahiptir. Bizim kültürümüzde esnaf ve sanatkar sadece ticaret erbabı değildir. Sadece mal alıp satan tüccar değildir. Biz de esnaf tüm vasıflarının ötesinde öncelikle Ahi'dir, yani kardeştir" dedi.
Esnaf ve sanatkarların 15 Temmuz'da darbecilere karşı önemli bir mücadele verdiklerini ifade eden Erdoğan, "Son olarak 15 Temmuz gecesi milletimizin tamamıyla birlikte esnaf kardeşlerimiz darbeci hainlere göğüslerini siper etiler. FETÖ'cü alçakların şehit ettiği pek çok esnaf ve sanatkarımız bulunuyordu. Birileri bankamatiklere akın ederken, birileri darbecilerle buluşup tankların arasından kaçarken, birileri milletin şanlı direnişini televizyon karşısında kahve yudumlayarak seyrederken benim su tesisatçısı, elektrikçi, kunduracı, kuyumcu kardeşim gece boyunca tanklara, ölüm kusan silahlara meydan okudu. Söz konusu vatan olunca, millet olunca, inancımız ve imanımız olunca canlarını hiçe sayan tüm esnaflarımıza Allah'tan rahmet niyaz ediyorum. Tüm esnaf ve sanatkarlarımızı millet varlığımızın teminatı olarak görüyor, her birine şükranlarımı sunuyorum. Ahiliğin terbiyesini, ruhunu, adabını, erkanını yaşatan esnaf ve sanatkarlarımızı tebrik ediyorum. Rabbim Ahilik kültürü ile yetişmiş bu geleneği hakkıyla, layıkıyla temsil eden esnaf ve sanatkarlarımızın yokluğunu bize hissettirmesin" dedi.
Türkiye'nin tarih boyunca pek çok badireler atlattığını aktaran Erdoğan, "Bizler tarih boyunca pek çok badire atlatmış bir milletin mensuplarıyız. Bugünlere birilerinin ihsanı ile değil akrebin kıskacında yoğurularak geldik. Mücadele ettik. Bedel ödedik, çile çektik, zorluklara göğüs gerdik. Vatanımızı ve bağımsızlığımızı korumak için gerektiğinde şehitler verdik. Her defasında karşılaştığımız sorunların üstesinden alnımızın akıyla gelmeyi başardık. Onca saldırı ve kalleşliğe rağmen halen bu topraklarda özgürce başımız dik bir şekilde yaşıyorsak bunun sebebi milletimizin birliğine, beraberliğine, değerlerine sahip çıkmasıdır" açıklamasında bulundu.
Türkiye'nin ekonomik ve sosyal krizleri dünyadaki diğer devletlere göre en az zararla savuşturmasında Ahilik kültürünün büyük payı olduğunu kaydeden Erdoğan, özellikle salgın döneminde esnaf ve sanatkarın birer Ahi olarak toplum içinde önemli görevler üstlendiğini söyledi. Erdoğan, "Küresel ticaretin tamamen durma noktasına geldiği o zor günlerde muhalefetin akla, mantığa, ekonomik hayatın gerçeklerine uymayan abuk sabuk çağrılarına rağmen milletimize bedel ödetecek kararlar almadık. Hangi kesimden olursa olsun hiçbir vatandaşımıza 'nerede bu devlet' dedirtmediğimiz gibi devlet olarak elimizi taşın altına koyduk. İş dünyamıza, çiftçilerimize, esnafımıza, KOBİ'leremize, çalışanlarımıza sunduğumuz imkanlarla onların yükünü hafiflettik" diye konuştu.
Gelir kaybı ve kira desteğinin yanı sıra 3 bin lira ve 5 bin lira tutarlı hibe desteklerinin esnaf ve sanatkarların nakit akışlarının korunmasına çok büyük katkı sağladığını ifade eden Erdoğan, "Bu kapsamda 4 ay süreyle verdiğimiz gelir kaybı ve gelir desteği ile piyasaya aktardığımız kaynak 4, 6 milyar lira dolayındadır. Buna ilaveten uygulamaya koyduğumuz 3 bin lira ve 5 bin lira tutarındaki hibe desteklerimizle toplam 4, 3 milyar lira tutarında ödeme yaptık. Esnaf ve sanatkarlarımızın hane gelirlerini korumak amacıyla Halkbank kaynaklarından kullandıkları kredi ödemelerini 14 milyar liralık taksit tutarını öteledik" dedi.
Esnaf ve sanatkarların borçlarını yapılandırmalarını sağlayan düzenlemelerin de hayata geçirildiğini söyleyen Erdoğan, "Ticaret erbabımızın kamuya olan borcu için de yapılandırma imkanı getirdik. Geçtiğimiz yıl yapılan düzenleme ile basit usulde vergilendirilen esnaf ve sanatkarımızın üzerindeki gelir vergisi yükümü tümüyle kaldırdık. Bitmedi, güzellik salonu işletmecisi esnafımızın iş yeri açma ve çalışma ruhsatında yaptığımız değişiklik ile ruhsat almaları önünde engeli kaldırdık. Sizleri elektronik ticaretin risklerinden korurken, faydalarından da istifade etmesini sağlayacak adımlar attık. En son düzenlemeler sayesinde esnaf kesiminin bu devasa pazardan aldığı pay artıyor. Teklif Meclise geldiğinde methiyeler düzen muhalefetin, kanun çıktıktan sonra dışarıdan gelen talimatlarla iptali için düzenlemeyi Anayasa Mahkemesi'ne götürmesini ise ben sizlerin takdirine bırakıyorum. Bir taraftan çıkacaksın teşekkür edeceksin, tebrik edeceksin, arkasından kalkıp işi Anayasa Mahkemesi'ne götüreceksin. Dostlarınızı iyi tanıyın, sizinle bu yolda yürüyen kardeşlerinizi iyi tanıyın" değerlendirmesinde bulundu.
Erdoğan, hükümetin esnaf ve sanatkarlara sunduğu desteklerin salgın dönemiyle sınırlı olmadığının altını çizdi. Siyasete girmeden önce esnaflık yaptığını ifade eden Erdoğan, "Siyasi mücadelemin her aşamasında sizlerle beraber oldum. Sizin meselenizi kendi meselemiz, başarılarınızı kendi başarımız olarak gördük. Bu anlayışla attığımız tüm adımları sizden gelen talepler doğrultusunda sizlerin sıkıntılarını gidermek maksadıyla planlıyoruz. Geçtiğimiz 20 yılda esnaf ve sanatkarlarımız lehine yaptığımız düzenlemeler burada saymakla bitiremeyeceğimiz kadar çoktur. Sizler bunları gayet iyi biliyorsunuz. Göreve geldiğimizde sizlerin en büyük sorunlarından biri finansmana erişim sıkıntısıydı. Sermaye yetersizliği, teminat eksikliği nedeniyle esnaf ve sanatkar kardeşlerimiz, kredi imkanlarından yeterinde faydalanamıyordu. Gerektiğinde bankalar ve finans kuruluşlarıyla cebelleşerek finansmana erişim önündeki engelleri önemli ölçüde biz kaldırdık" dedi.
"En büyük savaşım faizledir"
Halkbank kaynaklarından esnaf ve sanatkar özelinde şahıs başına en fazla 5 bin lira faiz indirimli kredi verilirken, bu rakamı 350 bin liraya kadar yükselttiklerini söyleyen Erdoğan, "Sayın Palandöken, bu kredininim 500 bine kadar çıkarılmasından bahsetti. Şu anda Halkbank Genel Müdürüm burada. Bunlar aşılamayacak şeyler değil. Bir şeyi iyi kavramanız lazım. Sizin öyle bir cumhurbaşkanınız var ki en büyük savaşım faizledir. En büyük düşmanım faizdir. Şu anda yine faizi 12'ye kadar düşürdük. Yeter mi? Yetmez. Bunun daha da inmesi lazım. Şu anda Halk Bank Genel Müdürü karşımda duruyor. Merkez Bankamızla bunları konuştuk, konuşuyoruz. Önümüzdeki Para Politikası Kurulu toplantılarında bunun daha inmesi gereğini telkin ediyorum" diye konuştu.
Muhalefetin faiz politikasını savunduğunu dile getiren Erdoğan, "Aramızda faiz politikasını, yüksek faizi savunanlar var. Muhalefet de bunu savunuyor. Cumhurbaşkanınız yüksek faizi savunmuyor, düşük faizi savunan bir politika güdüyor. Burada enflasyonla bir mücadelemiz var. İnşallah yılbaşınan sonra ben bu enflasyonun da düşük faizle ineceğine inanıyorum ve bunu savunuyorum" dedi.
Erdoğan'dan kamu bankalarına: "Yatırımcıyı darda bırakmayacaksınız, onlara gerekli desteği vereceksiniz"
Yatırımcılara seslenen Erdoğan, kamu bankalarına talimatı olduğunu belirterek, "Yatırım kredilerinde de ben diyorum ki siz kamu bankalarının kapılarını aşındırın. Özel sektör bankaları ne yapar ne eder onu bilmem ama kamu bankalarına talimatım var. Yatırımcıyı darda bırakmayacaksınız, onlara gerekli desteği vereceksiniz. Ticaret Bakanımız burada, Palandöken 500 bin teklifle geldi. Şimdi Palandöken gaz vermeye alışmıştır. Ben buradan kamu bankalarıma sesleniyorum; siz kolaylaştırıcı olacaksınız, zorlaştırıcı olmayacaksınız. Dolayısıyla da size böyle bir kredi için başvuran esnafım olduğu zaman, sanatkarım olduğu zaman onlara da imkanlarınız neye el veriyorsa bu desteği inşallah kredi konusunda sağlayacaksınız. Ziraat, Vakıf. Onlar da bu söylediklerimi duymuştur. Yatırım kredilerinde de esnaf ve sanatkarlarımızın iş yeri ve taşıt alımlarında kredi üst limitini 1 milyona çıkarmıştık. Biz geldiğimizde yüzde 40 faiz oranıyla Halkbank'tan finansmana erişebilen esnafımız, bugün enflasyondaki yükselişe rağmen yüzde 9,5 seviyesinde bir oranla buna erişebiliyor. Bu süreç içinde esnaf ve sanatkarlarımıza sunduğumuz önemli imkanlar arasında sıfır faizli krediler yer alıyor" ifadelerini kullandı.
Bugüne kadar esnaflara Halkbank kaynaklarından sağlanan finansman tutarının 234 milyar liraya ulaştığını aktaran Erdoğan, "Daha önce devletin ve finans sektörünün kaynakları sadece belki sermaye çevrelerine akarken, biz bu imkanı esnaf ve sanatkarımıza sunduk. Türk ekonomisinin 20 yıldır aralıksız sürdürdüğü dinamizmde devrim niteliğindeki bu hamlelerin çok büyük katkısı olmuştur. Türkiye küresel ekonomi ile tamamen bütünleşmiş bir ülkedir. Dünyada yaşanan krizlerin Türkiye'yi es geçmesi elbette düşünülemez. Gelişmiş ülkeleri dahi alabora eden küresel fırtınadan ister istemez biz de etkileniyoruz. Salgın dönemindeki tedarik zincirindeki kırılmaların, üretimdeki aksamaların yansımalarını şimdi çok daha net görebiliyoruz" dedi.
Avrupa'dan ABD'sine tüm dünyanın son 50 yılın en yüksek enflasyon oranlarıyla mücadele etmekte olduğuna dikkat çeken Erdoğan, "İngiltere'de sterlin patladı şu anda. Nereden nereye geldik. Övünüyorlardı biz bu kadar değerliyiz. Ama bugün aldığımız haberlerle patladılar. Bu sorunlara Rusya-Ukrayna arasında başlayan savaş eklendi. Çatışmalarla birlikte enerji fiyatları astronomik rakamlara çıkmış, gıda krizi tehdidi ürkütücü boyutlara ulaşmıştır. Afrika ve Doğu Asya ülkeleri başta olmak üzere tarımsal üretimi kısıtlı ülkeler açlık tehlikesi ile karşı karşıya gelmiştir" açıklamasında bulundu.
Enerji konusunda Avrupa'da benzer sıkıntılar yaşandığını söyleyen Erdoğan, "Avrupa'nın en önemi gündemi yaklaşan kış mevsimini en az hasarla atlatmaktır. Bütün Avrupa ülkeleri bu kışı nasıl atlatacağız düşüncesi içinde. Türkiye'nin böyle bir sorunu, böyle bir derdi yok. Bizzat devlet başkanı düzeyinde yapılan enerji tasarrufu çağrılarını sizler de yakından takip ediyorsunuz. Parlamentoda yorgan battaniye dağıtıyorlar ya. Öyleyse gereğini de biliyorum sizler en güzel şekilde yapacaksınız. Türkiye olarak gerek enerji arz güvenliğimizi garanti eden boru hattı projeleriyle gerek yapmış olduğumuz anlaşmalarla, gerek sıvılaştırılmış doğalgaz depolama alanlarımız, gerek yürüttüğümüz sondaj ve arama faaliyetleriyle hamdolsun bu sancılı döneme nispeten rahat giriyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
"Fevkalade bir durum olmazsa kış aylarını dünyanın birçok ülkesine göre biz sıkıntısız geçireceğiz"
Bu akşam Putin ile de görüşmesi olacağını ifade eden Erdoğan, "Ukrayna ile olan bu sıkıntıları bir değerlendirme fırsatım olacak. Fevkalade bir durum olmazsa kış aylarını dünyanın birçok ülkesine göre biz sıkıntısız geçireceğiz. Türkiye Ekonomi Modelimizin katkısıyla bu süreçten güçlenerek çıkacağız" dedi.
Türkiye Ekonomi Modeli'nin müspet etkilerinin her alanda görüldüğüne dikkat çeken Erdoğan, “Türkiye'nin göreve geldiğimizde 36 milyar dolarlık ihracatı vardı. Şimdi 250 milyar doları geçen, 300 milyar dolara doğru giden bir ihracat seviyesine erişti. Organize sanayi bölgelerimiz, fabrikalarımız, imalat tesislerimiz harıl harıl çalışıyor. Yollarımız ve otobanlarımızın halini görüyorsunuz, tırlar nasıl çalışıyor, otomobiller nasıl çalışıyor. Araç kullanırken zorlandığınızın farkındasınız. Türkiye demek anlatıldığı gibi bir ülke değil. Salgının en çok vurduğu turizm sektöründe zararımızı süratle telafi etmekle kalmıyor, çok daha büyük hedeflere ulaşıyoruz. Avrupa'daki havalimanları krizlerle boğuşurken İstanbul Havalimanı ve Sabiha Gökçen her ikisi yolcu ve kargo noktasında bu trafikte rekor kırdılar. İstihdamda 31 milyon sınırına dayandık. En büyük sıkıntımız olan hayat pahalılığı ve enflasyon konusunu çözmek için gayretle çalışıyoruz. 20 yıldır insanımızı enflasyona nasıl ezdirmediysek bugün de tarımda açıkladığımız yüksek alım fiyatlarından ücretli çalışanlara yönelik maaş zamlarına, sosyal destek programlarımızdan hibe, teşvik ve desteklere kadar pek çok tedbirle toplumuzun tüm kesimlerine sahip çıkıyoruz" açıklamasında bulundu.
Erdoğan konuşmasının devamında, "Bir gerçek var, paradan para kazanmaya alışmış mandacı iktisatçıların artık hiçbir geçerliliği kalmamış, eski modellere dayalı ezberlerine itibar etmiyoruz" dedi. Yatırım hamlelerinin kesintisiz şekilde sürdüğünü söyleyen Erdoğan, "Hemen her hafta bir ilimizi ziyaret ederek toplu açılış törenlerimizde eserlerimizin mutluluğunu vatandaşlarımızla paylaşıyoruz” diye konuştu.
"Şu anda 5 milyonu aşan müracaat var"
Erdoğan, "Muhalefet her ne kadar 'İlk Evim İlk İşyerim Projesi'ne ilk günden itibaren kara çalsa da vatandaşlarımız çok büyük bir ilgi gösteriyor. Şu anda 5 milyonu aşan müracaat var. Şu anda buralarda arsa tesisi noktasında dün akşam açıkladım en az 1 milyon ama bunun üstü olabilir. Vatandaşımız orada konut mu yapar, dikey mimari olmayacak. Bir de projede bizim iş yerimiz var. Bu projeyi de hayata geçireceğiz. İş yerlerini uygun ödeme kolaylığı ile genç girişimcilerimize sunacağız. Varsın birileri millete hizmet açmak diye musluk açmaya devam etsin. Musluk açmaktan başka bir hüneri yok, onunla övünüyor. Birileri varsın temel atma veya atmama törenleriyle milletin karşısına çıksın komik duruma düşsün. Birileri bizimle eser ve siyasette yarışmak yerine siyaset yapmayı, takoz olmayı siyaset yapmak zannetsin. Biz ülkemiz, milletimiz için, gençlerimiz, esnaf sanatkarlarımız için üretmeye, taş üstüne taş koymaya devam edeceğiz. Şu an itibarıyla KYK olarak 850 bin yatak kapasitesine ulaştık. Herhangi bir sıkıntımız yok" açıklamasında bulundu.